महापुरुषांच्या विचारांचे वारसदार की पराभव करणारे नतद्रष्ठ
लेखन :- अशोक नागकीर्ति
दिनांक :- १२/११/२०२५
मोबाईल :- 7039120462
भाग. = ४७
२) कठोर वाचा =
कठोर वाचा ही मोठ्या आवाजात व दुसऱ्या माणसाचे अस्तित्व नाकारणारी गावंढळ;अश्लील ; असभ्य व दुसऱ्याच्या हृदयाच्या चिंधड्या उडवणारी हिंसक वाचा होय.मनाला वेदना देणारी; मनावर ओरखडे ओढणारी आहे.याचा अर्थ आपणास लक्षात येईल की; दुसऱ्यांच्या प्रती आपल्या मनात द्वेष भावना आहे.दुसरे आपणास आवडत नसतात.त्यांनी केलेल्या चुकांमुळे आपण त्यांच्याकडे नकारात्मक मानसिक अवस्थेने पहात असतो.त्यातून मग समोरच्याला आपल्या तोंडून हिन दर्जाची भाषा वापरली जाते. डुक्कर; गाढव; बेअक्कल; षंड; काय माजलाय; ऐतखाऊ आहे; फुकट्या अशा नाना त-हेच्या भाषेचा वापर केला जातो.कठोरतेची ही नकारात्मक बाजू आहे. यामुळे खरेतर समोरच्या व्यक्तीला आपण दुःख दिलेले असते. माणसं या नकारात्मक मानसिक अवस्थेमुळे एकमेकांपासून दूर जातात.कधी कधी आयुष्यभर तोंड पहात नाहीत.कठोर वाचा माणसा माणसातील संबंध तोडते.जीवनात कटूता आणते. खरेतर पंचशीलामधील पहिल्या शीलाचे इथे उल्लंघन केले जाते.कठोर वाचा ही कुटुंबे; संस्था; संघटना व पक्ष यांच्या मध्ये जे माणसा माणसातील परस्पर मैत्रीचे संबंध असतात त्यांच्यात दुरावा निर्माण करते. कुटुंब;संस्था; संघटना व पक्ष हे यामुळे विस्कळीत झालेले आपण पहात असतो. खरेतर ही वाचा अहंकारी वृत्तीतून निर्माण होते. एक व्यक्ती स्वतःला इतरांपेक्षा फार वरचढ; उच्च समजत असतो. स्वतःला फार हुशार समजत असतो. नेहमी मी पणात जगत असतो.दुसऱ्यांबरोबर समंजसपणे वागत नसतो.सहानुभूतीने वागत नसतो.सतत घालून पाडून बोलत असतो. दुसऱ्यांचा उपमर्द हे लोक करत असतात.त्यामुळे दुसऱ्या माणसाचा अहंकार दुखावला जातो किंवा जागृत होतो.मग दुसरा व्यक्ती त्या व्यक्तीला कोणत्याही प्रकारचा भाव देत नाही.सतत त्याच्या विरोधात काम करत असतो.म्हणजे कठोर वाचा ही शत्रूत्व निर्माण करते. यातून मग बदनामी करण्याच्या प्रवृत्तीचा जन्म सुद्धा होतो. सहकार्य न करण्याची प्रवृत्ती तयार होते. दुसऱ्याचे शहाणपण स्वीकारण्यास माणसे तयार होत नाहीत. म्हणजे हे एक प्रकारे समाज जीवनाचे नुकसान आहे. यामुळे अनेक कुटुंबे ; संस्था; संघटना व पक्ष हे विस्कळीत होऊन क्रिया हीन झालेले आपण पाहू शकतो.प्रगती थांबलेली दिसते.
दुसरी बाब म्हणजे भारतात जातीव्यवस्था असल्याने उच्च जातीचे लोक नेहमी कनिष्ठ जाती बद्धल कठोर वाचेचा उपयोग करताना दिसतील.यामुळे जाती जातीत सुद्धा दुरावा पाहायला मिळतो.म्हणजे देशातील लोक या नकारात्मक वाचेमुळे देशाचे वातावरण किती कलुषित करतात हे दिसेल.या भाषेची प्रतिक्रिया ही द्वेषमूलक आहे.या भावनेमुळे देश द्वेषाच्या ज्वालेने ठसठसताना आपण पाहू शकतो.हे देशाच्या प्रगतीच्या बाबतीत हानीकारक आहे.म्हणजे वाचे मुळे समाज जीवन कलुषित व विस्कळीत झालेले आपणास दिसेल.
आपण पाहू शकतो की; कधी कधी उच्च अधिकारी आपल्या कनिष्ठ कर्मचाऱ्यांबरोबर जास्त वेळ कठोर वाचेचा उपयोग करताना दिसतील.याचा परिणाम कार्यालयातील कामकाजावर होतो. कर्मचारी रागात असल्याने त्याच्याकडून अनेक चुका होऊ शकतात. तो सुध्दा मानसिक अवस्था कलुषित झाल्याने आपल्या इतर कर्मचाऱ्यांबरोबर नकारात्मक मानसिक अवस्थेत बोलत असतो.म्हणजे ही वाचा आपल्या अवतीभोवतीचे वातावरण कलुषित करते.
कधी कधी कठोर वाचा ही सुधारण्यासाठी वापरली जाते. हे जरी आवश्यक असले तरी.समोरची माणसं ही अज्ञानी असतील तर त्याचा अर्थ वेगळा काढून बोलणाऱ्या बाबत गैरसमज करून घेताना जास्त दिसतात. बोलणाऱ्याला बदनाम करताना जास्त दिसतील. डॉ बाबासाहेब आंबेडकर समाजाला उद्देशून बोलतांना म्हणतात की; तुम्ही हे गुलामीचे जीवन जगण्यापेक्षा आईच्या उदरातच का मेला नाहीत.ईथे डॉ बाबासाहेब आंबेडकर हे समाजाला गुलामीच्या विरोधात पेटून उठावे म्हणून लोकांना अशा प्रकारे जागृत करत होते.अशा प्रकारे भाषा वापरून समाज जागृती निर्माण करत होते.
उर्वरित भाग पुढे
संपूर्ण महाराष्ट्रातील घडामोडी व ताज्या बातम्या तसेच जॉब्स/शैक्षणिक/ चालू घडामोडीवरील वैचारिक लेख त्वरित जाणून घेण्यासाठी आमच्या व्हाट्सअँप चॅनलला Free जॉईन होण्यासाठी या लिंकला क्लीक करा
तसेच खालील वेबसाईटवर Click करा
दैनिक जागृत भारत
