Mass Damper Effect म्हणजे भूकंपरोधी इमारतींमध्ये वापरण्यात येणारी एक प्रभावी तंत्रज्ञान प्रणाली.
Mass Damper Effect म्हणजे भूकंपरोधी इमारतींमध्ये वापरण्यात येणारी एक प्रभावी तंत्रज्ञान प्रणाली. याला Tuned Mass Damper (TMD) किंवा Harmonic Absorber असेही म्हणतात. याचा मुख्य उद्देश भूकंप किंवा वाऱ्यामुळे निर्माण होणाऱ्या अनियमित कंपने (vibrations) कमी करणे हा असतो.
Mass Damper Effect कसा काम करतो?
- Mass Damper (ठराविक वजन असलेला भाग) हा इमारतीच्या वरच्या भागात बसवलेला असतो.
- जेव्हा भूकंपाच्या लहरी किंवा वारा इमारतीला हादरवतो, तेव्हा इमारतीला एका दिशेने हलवण्याची प्रवृत्ती असते.
- Mass Damper योग्य पद्धतीने ट्यून केला जातो, त्यामुळे तो विपरीत दिशेला हालतो.
- या उलट हालचालीमुळे कंपने (vibrations) शोषल्या जातात आणि इमारत स्थिर राहण्यास मदत मिळते.
Mass Damper चे प्रकार
- Tuned Mass Damper (TMD) – हे एक मोठे वजन स्प्रिंग आणि डॅम्परच्या सहाय्याने एका विशिष्ट नैसर्गिक वारंवारतेने (frequency) हलते.
- Liquid Mass Damper (LMD) – यात पाणी किंवा इतर द्रव पदार्थ वापरला जातो, जो इमारतीच्या हलण्याला नियंत्रणात ठेवतो.
- Pendulum Mass Damper – यात एका मोठ्या पेंडुलमचा वापर केला जातो, जो इमारतीच्या हालचालींना विरोध करतो.
प्रसिद्ध इमारती ज्या Mass Damper वापरतात
Taipei 101 (तैवान) – यामध्ये 660 टन वजनाचा गोल्डन TMD आहे.
Shanghai Tower (चीन) – 1000 टन वजनाचा Mass Damper आहे.
Citigroup Center (USA) – या गगनचुंबी इमारतीतही TMD वापरण्यात आला आहे.
फायदे
✔️ भूकंप आणि वाऱ्यामुळे होणारे कंप कमी होतात.
✔️ इमारतीचे दीर्घायुष्य वाढते.
✔️ लोकांना सुरक्षित वाटते आणि चक्कर येण्यासारख्या समस्या टाळल्या जातात.
Mass Damper Effect हे आधुनिक गगनचुंबी इमारतींसाठी महत्त्वाचे तंत्रज्ञान आहे, जे इमारतीच्या सुरक्षिततेसाठी मोठी मदत करते.
संपूर्ण महाराष्ट्रातील घडामोडी व ताज्या बातम्या तसेच जॉब्स/शैक्षणिक/ चालू घडामोडीवरील वैचारिक लेख त्वरित जाणून घेण्यासाठी आमच्या व्हाट्सअँप चॅनलला Free जॉईन होण्यासाठी या लिंकला क्लीक करा
तसेच खालील वेबसाईटवर Click करा
दैनिक जागृत भारत
